Thuốc Thang: Thuốc thang là một dạng thuốc được dùng nhiều nhất trong Đông y vì có hiệu quả hơn hẳn những dạng thuốc khác. Một thang thuốc thường được kết hợp từ 2 vị truốc trở lên có những thang lên đến trên 30 vị. Cá biệt có những thang chỉ có 1 vị duy nhất, tùy vào tình trạng bệnh mà bác sĩ hay lương y kê cho từng bệnh nhân. Đem vị thuốc đun với nước thành thuốc nước (có lúc cho vào ít rượu) bỏ bã đi, uống nóng gọi là thuốc thang. Vị thuốc đông y phần lớn là thực vật, cho nước vào đun sôi, chất thuốc thôi ra trong nước, sau khi uống hấp thu vào người tác dụng của nó tương đối mạnh mà dễ xử lý linh hoạt, thích ứng với các loại bệnh, là một loại thông dụng nhất trong các loại. Với chứng bệnh phức tạp biến chứng nhiều, dùng thuốc thang là hợp nhất. Khuyết điểm lớn nhất của nó là đun sắc không tiện và trẻ con không thích uống.
Cách Sắc Thuốc:
- Dụng Cụ Sắc Thuốc:
Tốt nhất dùng nồi đất thì không bị ảnh hưởng phản ứng hóa học. Nó thuộc hành thổ trong ngũ hành. Người xưa quan niện 1 bát thuốc nên hội tụ đủ 5 hành.
Hành Thổ : Siêu đất hoặc màu vàng của vị thuốc Hành Kim : Kiềng sắt đun thuốc hoặc màu trắng của vị thuốc Hành Thủy: nước dùng để sắc thuốc Hành Mộc: Các vị thuốc bàng thảo mộc Hành Hỏa : Lửa dùng để đun thuốc ( chính vì vậy không dùng bếp từ để sắc thuốc).
- Lượng Nước Đun Sắc Thuốc:
Tùy theo lượng thuốc nhiều ít mà định, lần đầu chừng 2 bát ăn cơm (ước 0.9 lit) lần thứ hai một bát. Theo lượng thuốc nhiều ít, thể tích lớn nhỏ (như Hạ khô thảo, bồ công anh, thể tích lớn dùng nhiều nước), mức độ hút nước của vị thuốc (như Phục linh, hoài sơn, thông thảo hút nhiều nước) mà thêm bớt. 3. Điều Cần Chú Ý Khi Sắc Thuốc:
- Trước khi đun sắc phải cho vị thuốc ngâm vào nước lạnh một lúc cho ngấm mềm thuốc, để tinh chất của thuốc dễ thôi ra.
- Thuốc có vị thơm phát tán, đun 3-5 lần sôi là được. Trong bài thuốc có một hai vị như vậy có thể đun sau hoặc uống thẳng.
- Thuốc bổ ích nên đun châm lửa nhỏ.
- Loại khoáng thạch, có vỏ nên đập nhỏ trước khi đun.
- Những vị thuốc sau khi đun nóng dễ biến chất như Câu đằng, Đại hoàng v.v…, cần đun sau, sôi 3-5 lần là được.
- Thuốc có dược tính độc như; Phụ tử, Ô dầu, Thảo ô… Thì phải đun trước chừng một tiếng đồng hồ sau đó mới cho vị khác vào.
- Thuốc quý hiếm; cần sắc riêng, sắc xong mới hòa vào nước thuốc, loại quý hiếm mà khó đun như; Tê giác, Linh dương giác nên đun riêng hoặc mài ra nước rồi uống thẳng.
- Loại thuốc keo như; Đường phèn, Mật ong, A giao thì thắng chảy theo cách riêng sau đó hòa với nước thuốc đã sắc xong đem uống. Mang tiêu cũng nên uống thẳng.
- Thuốc thảo mộc còn tươi; lúc cần có thể giã lấy nước uống thẳng.
- Loại thuốc là nhân quả như; Táo nhân, Bá tử nhân, Hạnh nhân, Đào nhân… cần đập vỡ vỏ lấy nhân rồi mới đun sắc.
- Loại thuốc dạng bột; cần bọc vải mà đun, loại thuốc hạt nhỏ như; Xa tiền tử, Tô tử, Đình lịch tử, loại thuốc có lông nhỏ như; Tuyền phúc hoa, Tỳ bà diệp có thể kích thích cổ họng cần bọc vải đun, nếu không bọc lại thì khi uống phải lọc cặn.
- Vị thuốc có thể tích lớn; như Ti qua lạc, Công lao diệp, Thanh quất diệp có thể đun trước bỏ bã xong lấy nước sắc với các vị khác; vị thuốc đất cát như; Táo tâm thổ cũng có thể đun trước lọc sạch rồi dùng sắc các vị thuốc khác.
4. Cách Dùng Thuốc:
Theo tập quán với thuốc thang, mỗi ngày dùng một thang sắc 2 lần hòa lẫn rồi uống. Bệnh gấp, bệnh nặng nhất là bệnh ngoại cảm sốt nặng uống như vậy là không hợp lý. Cần phải thay đổi tập quán, mỗi ngày dùng 2-3 thang, mỗi thang sắc 2 lần hòa lẫn uống làm 2 lần (cách nhau 3-4 giờ) uống sau khi ăn cơm 2-3 giờ là thích hợp, khi bệnh gấp thì không câu nệ thời gian, thuốc thang nên uống nóng, thuốc phát biểu (phát hãn càng cần nóng hơn để ra mồ hôi). Nhưng khi sốt cao, miệng khát, thích mát thì có thể uống nguội, chữa bệnh tính hàn uống thuốc khử hàn mà người bệnh lại buồn bực, sợ nhiệt thuộc chứng chân hàn giả nhiệt thì có thể uống nguội. Người bệnh hay nôn ọe khi uống thuốc nên chia ra nhiều lần để khỏi nôn ra (trẻ em cũng nên chia thành nhiều lần uống). Thuốc hoàn thuốc cao dùng để điều bổ thường uống vào lúc sáng sớm chưa ăn gì hoặc uống trước khi đi ngủ.
5. Về Cách Uống Thuốc:
Uống thuốc vào thời điểm nào, liếu lượng uống bao nhiêu, uống bao nhiêu lần trong ngày… cũng có ảnh hưởng nhất định đến hiệu quả của thuốc. Vì vậy khi uống thuốc bắc cần lưu ý một số điểm như sau:
Thời gian uống thuốc:
– Chữa bệnh ở thượng tiêu (các bệnh tim, phổi,…) nên uống thuốc sau khi ăn.
– Chữa bệnh ở trung hạ tiêu (bệnh ở gan, mật, dạ dày, bàng quang…) uống thuốc trước khi ăn.
– Chữa bệnh ở kinh mạch, tứ chi uống thuốc vào lúc sáng sớm chưa ăn gì.
– Chữa bệnh ở xương tủy uống thuốc lúc ăn no vào buổi tối.
– Uống thuốc an thần nên uống trước khi đi ngủ.
– Uống thuốc để chữa các bệnh cấp tính nên uống thuốc khi cần.
– Nếu là thuốc bổ nên uống trước khi ăn.
– Nếu là thuốc chữa bệnh nên uống vào lúc đói.
– Mỗi thang thuốc nên chia uống làm 3-4 lần trong 1 ngày, nếu thuốc chữa bệnh cấp tính thì uống hết trong một lần.
– Nếu là thuốc hàn (lạnh) để chữa bệnh nhiệt nên uống lúc còn nóng.
– Uống thuốc thấy bị đi lỏng, phân nát thì phải cho thêm ít gừng nướng, đập dập sắc chung với nước.
– Uống thuốc thấy đi ngoài phân táo cần cho thêm vài ba đốt mía vào sắc chung hoặc cho thêm 1 thìa mật ong vào nước thuốc để uống.
– Đối với người già khi uống thuốc nên dùng lượng nhỏ, chia nhiều lần để thăm dò.
Bạn Cần Tư Vấn Bệnh Gì Cứ Mạnh Dạn Gọi Bác SĨ 0974.07.04.85 hay 0915.180.628
hãy liên hệ với chúng tôi
Phòng Khám Đông Y Sinh Long Đường
✪ Chuyên khoa điều trị các bệnh liên quan đến bệnh Phụ khoa – Nam khoa – Bệnh xã hội – Trĩ
✪ SĐT tư vấn và đặt hẹn: 0974.07.04.85 – 0915.180.628
✪ Địa chỉ: Cơ sở 1:xóm Mới,Kiều Đoài,Đại Xuyên,Phú Xuyên,HN
TEL 0974070485
Cơ sở 2: đối diện CT8A Đại Thanh ,Tả Thanh Oai,Thanh Trì ,HN
TEL 0915180628
✪ Khám chữa bệnh ngoài giờ hành chính: từ 8h00 – 20h30 tất cả
các ngày trong tuần kể cả thứ 7 chủ nhật và ngày lễ